DU TILLET


START













De Du Tillet versie van het Goede Nieuws naar Mattityahu (Evangelie naar Mattheüs) is een, in 1553 van de Joden in Rome, geconfisqueerd Hebreeuws manuscript.

Paus Julius III tekende op 12 augustus 1553 een decreet waarmee de Talmud uit Rome werd verbannen. Dit gebeurde op verzoek van de Inquisiteur Generaal kardinaal Caraffa, de latere paus Paulus IV. Het decreet werd van kracht op 9 september (Rosh HaShanna) en bepaalde dat alles dat eruit zag als een Talmud moest worden geconfisqueerd. Dat betekende dat alle documenten die met Hebreeuwse letters geschreven waren, in beslag genomen en de huizen van Joden en synagogen vernield werden.

Jean Du Tillet, bisschop van Brieu in Frankrijk, bracht in die tijd een bezoek aan Rome. Du Tillet was verbijsterd te bemerken dat, tussen de andere Hebreeuwse manuscripten, zich een Hebreeuws manuscript van Mattheüs bevond. Du Tillet verwierf het manuscript en keerde ermee terug naar Frankrijk, waar hij het onderbracht in de Bibliothèque Nationale te Parijs. Daar is het nog steeds aanwezig als Hebreeuws manuscript no. 132.

Hoewel de meeste geleerden de Du Tillet versie van het Mattheüs hebben genegeerd, waren er twee, Hugh Schonfield en George Howard die meenden dat deze Hebreeuwse tekst de bron is van de Griekse tekst. Schonfield schrijft:
...bepaalde taalkundige elementen... schijnen aan te tonen dat de Hebreeuwse tekst [Du Tillet] ten grondslag ligt aan de Griekse tekst en dat bepaalde passages in het Grieks afkomstig zijn van fout gelezen stukken in het Hebreeuwse origineel.

Hoewel deze Hebreeuwse versie van het Mattheüs niet ouder is dan de Middeleeuwen, moet men wel bedenken dat, tot de ontdekking van de Dode Zeerollen in 1947, de oudste Hebreeuwse kopieën van boeken van de Tanakh (Oude Testament) ook uit de Middeleeuwen stamden en dat de oudste manuscripten van de Tanakh in het Grieks geschreven waren. Niemand zou echter op grond hiervan hebben beweerd dat de Griekse Septuagint het origineel was en dat de Hebreeuwse Masoreten tekst slechts een Hebreeuwse vertaling was.

Tot zover een vertaling van de introductie van het boek van James S. Trimm: “Du Tillet” Hebrew Matthew (1999). Daarin staan naast elkaar de Hebreeuwse tekst en Trimms vertaling in het Engels. De Hebreeuwse tekst was in 1879 gedrukt door Adolf Herbst, die het aanzag voor de tekst van de Shem Tob Hebreeuws Mattheüs en in een grote hoeveelheid noten de verschillen aangaf met de Munster Hebreeuwse tekst van Mattheüs.

Eén van de leden van het Platform HaDavar is bezig om deze Du Tillet-tekst naar het Nederlands te vertalen.